بررسی معماری هند (تاج محل ،مسجد قطب ،آرامگاه اکبر شاه )

هند تادوره قبل از اسلام هنری پر رمز و راز و دارای نماد واستعاره بود. معماری اسلامی هند از دوران سلاطین دهلی آغاز می شود و در دورهی «اکبر شاه» به اوج شکوفایی خود می رسد. آثار اسلامی هند تلفیقی از سنت های بومی هند وسبک اسلامی است. مهم ترین بناهای برجای مانده از عهد تیموریان هند،بناهای آرامگاهی است. این آرامگاه ها از سنگ های«سرخ» و «مرمر» نماسازی شده و در فضاهای وسیع و سرسبز با تزیینات فراوان قرار گرفته است. معروف ترین این آرامگاه ها،”آرامگاه همایون شاه”در دهلی “آرامگاه اکبر شاه” و”نیز “تاج محل”در شهر «آگرا » می باشد.

مسجد و منار قطب (قوت الاسلام)

This image has been resized. Click this bar to view the full image. The original image is sized 900x600px and weights 232KB.

 این منار بزرگ در سال  ۱۱۹۳ میلادی به دستور قطب الدین آیبک شاه تورانی  نژاد  هندوستان به تقلید از “مناره ی جم ” افغانستان, در دهلی برپا شد.

قطب الدین برده ای مسلمان بود از قبیله ی “آیبک”  که در کودکی توسط یک قاضی ایرانی خریداری شده و به نیشابور آورده شد. از آنجا که برده در اسلام دارای حقوق مساوی با ارباب خویش است  آن قاضی قطب الدین را  همراه پسران خود به مدرسه فرستاد و او در شمشیرزنی و علوم دینی  استاد شد.پس از آکه قاضی فوت کرد قطب الدین توسط محمد غوری که پادشاه بود خریداری شد. محمد غوری سلسله ی ایرانی-اسلامی گورکانی (غورکانی) را در هند بنا نهاد و پس از فوت او غلامش که همین قطب الدین باشد حکومت را در دست گرفت و سلسله ای را ایجاد کرد.( تاریخ نویسان غربی به این سلسله نام “برده” داده اند).

This image has been resized. Click this bar to view the full image. The original image is sized 600x900px and weights 212KB.

به دستور او معابد بت پرستی شهر دهلی خراب شده و به جای آنها مسجد بسیار عظیمی به نام” مسجد  قوت الاسلام “ساخته شد و قطب منار نیز  مناره ی  همین مسجد است و ارتفاع آن ۷۲ و نیم متر می باشد.

آنچه این مسجد را جذابتر میکند وجود  یک ستون مرموز از فلزی نا شناخته  است. این ستون فلزی از آلیاژ ناشناخته ای ساخته شده که هرگز زنگ نمی زند و رنگ عوض نمیکند و فرسوده نیز نمیشود. بر اساس اسناد  تاریخی این ستون در زمان سلطنت پادشاهان آریایی گوپتا (که با ساسانیان ارتباطات بسیار دوستانه ای داشتند) پیدا شد و خود آنها هم از ماهیت این ستون خبر نداشتند از اینرو آن را به احترام خدای آریایی  ویشنو در مقابل معبد او قرار دادند و بعد که مسلمانان در جای معبد مسجدی بنا کردند این ستون همچنان باقی است . نویسندگانی مانند اریک فون دانیکن این ستون را ساخته ی دست بشر نمی دانند.

 مناره در کنار ستون فلزی

This image has been resized. Click this bar to view the full image. The original image is sized 598x863px and weights 69KB.

وزن ستون فلزی بیشتر از شش هزار کیلو است

تاج محل

This image has been resized. Click this bar to view the full image. The original image is sized 750x528px and weights 121KB.

ویل دورانت :تاج محل، عالی ترین بناها نیست، بلکه زیباترین آن هاست. هنگامی که از آن دور می شویم، جزئیات ظریف آن از نظر پنهان می شود. و دیگر شوکتی ندارد، بلکه فقط منظرة آن به دل می نشیند. تنها اگر از نزدیک به آن نگاه کنند، آشکار می شود که کمال ظرافت آن، هیچ تناسبی با حجم بنا ندارد. اگر به این نکته توجه کنیم که در عصر پرشتاب ما، این ساختمان های غول پیکر صد طبقه در یکی دو سال برپا می شود، و بعد در نظر بگیریم که چگونه بیست و دو هزار مرد در مدت بیست و دو سال برای ساختن این مقبرة کوچک که به زحمت سی متر ارتفاع دارد، رنج کشیدند، آن گاه کم کم تفاوت میان صنعت و هنر را حس می کنیم. شاید آن اراده ای که در ساختن بنایی چون تاج محل به کار رفت، بزرگ تر و ژرف تر از ارادة بزرگ ترین فاتحان بوده باشد.هنگامی که به معماری هندی می اندیشیم می بینیم که دو زمینة مهم دارد: هندی و اسلامی. این سمفونی  ساختمانی، کلا بر این دو زمینه پرداخته شده است.همان گونه که در سمفونی های مشهور، پس از بخش  اول که تند و پر جنب و جوش است، نغمه ای بی نهایت  لطیف و نرم آغاز می شود

This image has been resized. Click this bar to view the full image. The original image is sized 1600x1200px and weights 274KB.

در معماری هندو، جسامت بنا نظر گیر است، و در معماری اسلامی، ریزه کاری ها. آن یک عظمت و قدرت داشت، و این کمال و زیبایی. هندوان شور و بارآوری داشتند، و مسلمانان ذوق و خویشتنداری. هندوان بنای خویش را چندان با مجسمه پوشاندند که انسان به تردید می افتد که آن ها را بنا به شمار آورد یا گالری مجسمه. مسلمانان از هر گونه تمثال و مجسمه بیزار بودند و خود را به آرایش گل و نقوش هندسی محدود کردند تاج محل بنایی است با ۵۸ متر ارتفاع که در نزدیکی اگرا در ایالت اوتار پرادش هندوستان ساخته شده‌است.

This image has been resized. Click this bar to view the full image. The original image is sized 728x600px and weights 124KB.

This image has been resized. Click this bar to view the full image. The original image is sized 665x498px and weights 84KB.

 تاج محل به دستور شاه جهان برای یادبود از همسرش ممتاز محل  که در سال ۱۶۳۱ فوت کرد بنا شده ‌است. وى از شوهرش درخواست  کرد که بعد از مرگش دوباره ازدواج نکند و براى او مقبره‌اى بسازد.

This image has been resized. Click this bar to view the full image. The original image is sized 1024x768px and weights 154KB.

This image has been resized. Click this bar to view the full image. The original image is sized 600x451px and weights 44KB.

شاه تصمیم گرفت بعد از مرگ همسرش با ساخت بنایی زیبا وعظیم همسرش را جاودانه کند. از اینرو آرامگاهی زیبا در کنار رود جمنا ساخت

وی قصد داشت برای خود نیز آرامگاهی در کران دیگر رود جمنا بسازد و این دو بنا را با پلی به یکدیگر متصل کند تا نشانه‌ای برای پیوند همیشگی او و همسرش باشد.شاه می‌خواست بر خلاف نمای تاج محل که از مرمر سفید بود، آرامگاه خودش از مرمر سیاه ساخته شود اما این آرامگاه هیچ‌وقت

ساخته نشد.

This image has been resized. Click this bar to view the full image. The original image is sized 1024x768px and weights 180KB.